اثر آنتی اکسیدانـی زردچـوبه و زعفـران بر اکسیداسیـون دیواره سلول های کبـدی، ldl و قنـدی شدن غیـرآنزیمـی هموگلوبیـن

سابقه و هدف: رادیکال های آزاد به خصوص گونه های اکسیژن فعال با ایجاد خسارت به بیومولکول هایی همچون dna، پروتئین ها، آنزیم ها و یا لیپیدهای غشایی می توانند اختلالاتی را ایجاد کنند. پراکسیداسیون لیپیدها در ذره ldl و دیواره سلول های کبدی در تشکیل آترواسکلروز و بیماری کبدی و همچنین قندی شدن غیر آنزیمی پروتئین ها در کمپلکس شدن دیابت نقش دارند. عدم تعادل سیستم آنتی اکسیدانی و اکسیدانی می تواند باعث بروز اثرات مخرب رادیکال های آزاد در طولانی مدت گردد. در این مطالعه اثرات آنتی اکسیدانی بعضی از چاشنی های معروف از جمله زردچوبه و زعفران بر اختلالات ذکر شده بررسی گردید. روش بررسی: ابتدا چاشنی گیاهان مورد بررسی تهیه و پس از شناسایی هرباریومی عصاره گیری شد. هپاتوسیت های موش تهیه گردید. آنگاه در مجاورت t- بوتیل هیدروپرکساید 5/1 میلی مولار قرار گرفت و میزان مالون دی آلدیید محصول پراکسیداسیون لیپید در حضور و غیاب عصاره گیاهی و میزان آنزیم آسپارتات آمینو ترانسفراز (ast) آزاد شده نیز ناشی از پراکسیداسیون لیپیدهای غشایی اندازه گیری گردید. تغییرات گلیکوزیلاسیون هموگلوبین و اکسیداسیون ldl نیز در حضور و غیاب عصاره ها بررسی گشت و میزان درصد مهار اکسیداسیون نسبت به کنترل محاسبه گردید. یافته ها: نتایج این مطالعه نشان داد که زردچوبه در غلظت µg/ml10 میزان مالون دی آلدیید را 8/28 درصد، تولید ast را به میزان 53/25 درصد و در غلظت µg/ml 1 میزان قندی شدن هموگلوبین را 85/25 درصد مهار می کند. اثر زردچوبه بر مهار اکسیداسیون ldl در غلظت µg/ml 1 بسیار چشمگیر بود. زعفران نسبت به زردچوبه اثرات مهاری محسوسی در هر سه سیستم مورد آزمایش از خود نشان نداد. بحث: این مطالعه نشان داد که زردچوبه در غلظت های به کار برده شده در هر سه سیستم اکسیداتیو اثرات مهاری آشکاری دارد و در مقایسه با زعفران آثار ضداکسیداسیون ldl و ضدگلیکوزیلاسیون هموگلوبین و حفاظت کننده از سلول های کبدی را دارا می باشد و می توان به عنوان آنتی اکسیدان و مکمل غذایی جهت بیماران دیابتیک، کبدی و افراد مستعد به آترواسکلروز مورد استفاده قرار گیرد.